Stało się. Praca zdalna zaistniała na poważnie w Polsce w 2020 r. w związku z lockdownem. Od tamtego czasu ten rodzaj pracy nie był uregulowany prawnie. Przez analogię stosowano przepisy dot, telepracy, jednakże one zupełnie nie przystawały do nowych okoliczności. W rezultacie przez lata praca dużej rzeszy osób wymykała się ramom określonym w Kodeksie Pracy, co sprawiało, że jeśli chodzi o regulowanie tego zagadnienia w poszczególnych zakładach pracy panował "dziki zachód".
Od kwietnia sytuacja ta ulegnie zmianie, gdyż wreszcie wejdą odpowiednie przepisy. Regulacja jest obszerna, stąd tutaj skrótowo opiszę najważniejsze nowinki.
a) stała praca zdalna
Ustawodawca rozróżnił 2 rodzaje prac zdalnych. Jedna stała - wykonywana przez pracownika cały czas. Cały czas nie oznacza przy tym 100% pracy zdalnej, tylko stałe wykonywanie pracy zdalnej w czasie określonym wspólnie z pracodawcą (czyli praca hybrydowa).
Kiedy taka praca będzie mogła być wykonywana? W pierwszej kolejności wtedy, gdy strony się tak umówią. Do tego, gdy pracownik wypełni wszystkie reguły pracy zdalnej, które pracodawca określi w regulaminie lub układzie zbiorowym. Co jednak ważne, to pracodawca ustala w regulaminie kto i kiedy może wykonywać pracę zdalną i pod jakimi warunkami. Pracodawca nie ma obowiązku uwzględniać wniosku pracownika o pracę zdalną.
Pracodawca – co do zasady – nie będzie mógł odmówić pracy zdalnej m.in. kobietom w ciąży, rodzicom którzy wychowują dziecko do 4. roku życia i osobom które opiekują się niepełnosprawnym członkiem rodziny. Niemniej nie jest to obowiązek bezwzględny. Jeśli charakter pracy na to nie pozwala to wówczas pracodawca nie ma obowiązku wysyłania takiego pracownika na pracę zdalną.
b) okazjonalna praca zdalna
Ustawodawca wprowadził nowinkę, tj. okazjonalną pracę zdalną. Osoba, która jest jest zatrudniona stacjonarnie, może złożyć "home office" na konkretny dzień/okres. Do wykorzystania pracownik ma 24 dni kalendarzowe. Ustawa w tym zakresie jest jednak ułomna, gdyż pracodawca nie jest związany takim wnioskiem i może na niego nie wyrazić zgody, tłumacząc to m.in. rodzajem i charakterem pracy.
OBOWIĄZKI PRACODAWCY ORAZ BHP
Uzgodnienie między stronami umowy o pracę dotyczące wykonywania pracy zdalnej przez pracownika może nastąpić: 1) przy zawieraniu umowy o pracę albo 2) w trakcie zatrudnienia.
Pracodawca jest obowiązany:
zapewnić pracownikowi wykonującemu pracę zdalną materiały i narzędzia pracy, w tym urządzenia techniczne, niezbędne do wykonywania pracy zdalnej;
zapewnić pracownikowi wykonującemu pracę zdalną instalację, serwis, konserwację narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych, niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej lub pokryć niezbędne koszty związane z instalacją, serwisem, eksploatacją i konserwacją narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych, niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej, a także pokryć;
koszty energii elektrycznej oraz usług telekomunikacyjnych niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej; pokryć inne koszty niż koszty określone w pkt 2 bezpośrednio związane z wykonywaniem pracy zdalnej, jeżeli zwrot takich kosztów został określony w porozumieniu, o którym mowa w art. 67(20) § 1 i 2, regulaminie, o którym mowa w art. 67(20) § 3 i 4, poleceniu, o którym mowa w art. 67(19) § 3, albo porozumieniu, o którym mowa w art. 6720 § 5 zdanie drugie;
zapewnić pracownikowi wykonującemu pracę zdalną szkolenia i pomoc techniczną niezbędne do wykonywania tej pracy.
To co warto podkreślić, w przypadku pracownika wykonującego pracę w formie zdalnej – w każdym przypadku obowiązuje przeszkolenie w formie szkolenia okresowego BHP. Pracodawca ma obowiązek przekazania urządzeń, szkolenia odnośnie BHP oraz będzie mógł wykonać kontrolę w celu sprawdzenia czy pracownik przestrzega tych przepisów.
WYPADEK PRZY PRACY
Kwestią, która stwarzała wątpliwości podczas ustalania okoliczności i przyczyn wypadku było dokonywanie oględzin miejsca zdarzenia., Ustawodawca do tej kwestii odniósł się w § 10 art. Art. 67(31):
"Oględzin miejsca wypadku dokonuje się po zgłoszeniu wypadku przy pracy zdalnej, w terminie uzgodnionym przez pracownika albo jego domownika, w przypadku gdy pracownik ze względu na stan zdrowia nie jest w stanie uzgodnić tego terminu, i członków zespołu powypadkowego. Zespół powypadkowy może odstąpić od dokonywania oględzin miejsca wypadku przy pracy zdalnej, jeżeli uzna, że okoliczności i przyczyny wypadku nie budzą jego wątpliwości."
Powyżej skrótowo wskazano podstawowe elementy nowelizacji Kodeksu Pracy. W miarę obowiązywania przepisów na pewno wyłonią się nowe okoliczności i wątpliwości, które postaram się rozwiać w jednym z następnych wpisów.
Comments